4 stappen om een probleem waarderend te onderzoeken

11 mrt 4 stappen om een probleem waarderend te onderzoeken

Door Hans Uijen

Een onderwerp ‘waarderend onderzoeken’ komt erop neer, dat je juist de successen binnen de huidige manier van werken gebruikt om van te leren en verandering/verbetering te kunnen realiseren. In deze korte Blog leggen we je graag uit, hoe je met 4 tot 12 mensen in 2 uur tijd al vele aha-momenten kunt realiseren.

Uitgangspunt is simpel gezegd: ga op zoek naar positieve uitzonderingen, naar de oorzaken waardoor het niet nog erger is dan nu het geval, etc. In onze ervaring zijn daar altijd voorbeelden van te vinden, als je erom vraagt binnen je groep.

Stap 1:

Ga het probleem of de situatie eerst ‘omdenken’ en positief formuleren. Bijvoorbeeld:

Stap 2:

Ga samen op zoek naar voorbeelden of voorvallen waarbij het goed ging, al is het maar deels (rechter kolom). Vertel daar het verhaal over: wat was de situatie, wat gebeurde er, wie deed wat, etc.

Stap 3: 

Ga op zoek naar oorzaken. Onderzoek samen per verhaal wat mogelijk maakte dat dit kon gebeuren. Wat maakte, dat het in dat specifieke geval meeviel, wat droeg daaraan bij, wat hielp, etc. Ga hierin diep, blijf doorvragen! Als je aha-momenten krijgt, gaat het goed!

Stap 4:

Neem wat je gevonden hebt bij stap 2 en 3 en kijk hoe je dat breder kan toepassen in jullie probleem of situatie. Hiermee heb je waarschijnlijk je probleem getackeld. Het kan zijn dat je tegen een volgend probleem aanloopt. Herhaal hiervoor stappen 1 t/m 4. Sommige zaken kun je direct doen, andere zullen wat voorbereiding kosten en zul je moeten plannen. Houd elkaar daarin scherp en geinspireerd.

Vormen

Er zijn uiteraard verschillende vormen mogelijk waarin je dergelijke stappen kan organiseren: één-op-één interviews in tweetallen of groepsgewijs. De gespreksleider laat dan om de beurt één iemand het verhaal doen. De anderen luisteren om te begrijpen en vragen door om erachter te komen wat allemaal bijdraagt aan succes. Iemand op een flip-over maakt aantekeningen. Neem de tijd, ga de diepte in, maar hou het licht en luchtig.

Als je dit samen doet, zul je zien dat er een meer positieve sfeer ontstaat en dat als vanzelf de ‘hefbomen voor doorbraken’ sterker worden.

De filosofie

Appreciative Inquiry (Waarderend Onderzoeken) is een filosofie en methode voor het ontwikkelen van mens en organisatie, waarbij men juist de successen binnen de huidige manier van werken gebruiken om van te leren en verandering/verbetering te kunnen realiseren. Het betreft een werkelijk transformatieve manier van kijken, denken en doen. Binnenkort verschijnt op deze site mijn nieuwe Blog hierover.

Mail mij gerust, als je meer informatie wil hebben over de uitgangspunten, werkzame principes, rol van begeleiders, waarom de aanpak zo succesvol is, de mogelijke toepassingsgebieden , waar AI niet van toepassing is en de volledige leercyclus van Waarderend Organiseren: hans@denootenkraker.nl